امروز وقتی با خبر شدم که خانوم آیتن آلپ مان فوت کردند با اینکه از دوران کودکی با آهنگ " بیر باشقادیر منیم مملکتیم " ( یک چیز دیگر هست مملکت من ) که آهنگ محبوب و قدیمی ماندگار این هنرمند تورک بود خاطرات شیرین فراوانی داشتم نتوانستم همینطور آرام بگیرم و خواستم با شرح زندگی اش به فارسی به روح این خواننده محبوب که نه تنها در تورکیه بلکه در آزربایجان هم اثرش برای خیلی ها خاطر انگیزه هست ادای احترامی بکنم . روحش شاد
یکی از نامهای پیشگام در موسیقی جاز و پاپ تورکیه آیتن آلپ مان می باشد که در سن 83 سالگی با جاگذاشتن آثار محبوب و هرگز از خاطره ها فراموش نشده ای از جمله Memleketim ( مملکت ام ) ،Tek Başına ( تک تنها ) ، Ben varım ( من هستم ) ، Ben Böyleyim ( من اینطوری ام ) از میان همه ما رفت . چند روز پیش با تشخیص بیماری ذات الریه به بیمارستان برده شد و در نهایت روز پنج شنبه گذشته با وخیم شدن احوالش فوت کرد .
آیتن آلپ مان در سال 1971 با اثر " مملکت ام " که یک آهنگ ملی و میهنی زیبایی بود در میان مردم تورکیه محبوب و شناخته شد اما در سال 2007 با آهنگ " من هستم " در سریال تلویزیونی Aliye دوباره و با محبوبیت فراوانی در میان مردم تورکیه بازشناخته شد در یک لحظه بسیاری از جوانانی که از سابقه درخشان او بی خبر بودند با زندگی او آشنا شدند .
آیتن در سال 1929 در استانبول ، در دوره ای که بین توده مردم ، خواننده شدن دخترشان یک فلاکت به حساب می آمد به دنیا آمد . موسیقی به طور پنهانی از خانوده اش شروع کرده بود . وقتی در دوره دبیرستان به عنوان فعالیت فرهنگی دبیرستان آواز می خواند با ایلهام گنجر آشنا شده و به همراه هم شروع به فعالیت در رادیو کنسرتهای دانشگاه پرداخته بودند . آیتن و ایلهام گنجر با همکاری یکدیگر کلوب شبانه ای راه انداختند که ستاره های بیشماری را تقدیم جامعه هنری تورکیه کردند . در سال 1963 بعد از تولد دو بچه اش ایلهان و عایشه به سوئد رفت و سه سال در آنجا آموزش جاز را فرا دید . دخترش عایشه بعد از بزرگ شدن راهش را ادامه داد و خواننده جاز در تورکیه شد . آیتن بعد از اتمام آموزش جاز در سوئد دوباره به تورکیه بازگشت ولی حال و هوای جدیدی وارد موسیقی تورکیه شده بود و دیگر همه به زبان تورکی آهنگهای متفاوتی را ارائه می کردند . پس از مدت زمان زیادی تلاش و کوشش در سال 1967 اولین آلبوم 45 دقیقه ای خود را “İnan Bana / Ayrıldık Yalnızım” ( من رو باور کن / جداشدیم ، تنهایم ) عرضه کرد و به تلاش هایش همینطور ادامه داد تا اینکه شریف یوزباش اوغلو آهنگی که با اشعار فیکرت شنش به نام " مملکتم " بود ، را براش آورد .
آیتن در ابتدا به این آهنگ زیاد حس قوی و عمیقی نداشت و به خاطر همکار خودش این آهنگ را برای اجرا در صحنه ها قبول کرد و البته در اجرایش هم این حس ضعیف بود و چندان محبت بینندگان و شنوندگان آنها را هم جلب نکرد . بعدها آیتن آلپ مان در ارتباط با این آهنگ ملی چنین مطالبی را بیان کرد : یک روز در کوچه ها وقتی مردم وطنم در وضعیت دشواری بودند ، تلویزیون را روشن کردم ، حوادث قبرس بود ، تانکها و سربازان و من آهنگ " مملکتم " را می خوانم پخش می کردند .
بعد از آن برای دوسال در آکادمی های نظامی این آهنگ را برای بیش از 2 هزار سرباز خواندم و با هم همدردی و گریه ها کردیم .
آهنگ " مملکتم "با عنوان ( یک چیز دیگری هست مملکت من ) در ماجراهای قبرس بارها از تی آر تی پخش شد و مورد استقبال فراوان مردم تورکیه قرار گرفت و آهنگ ماندگار ملی در تورکیه برای مردم محسوب شد .
این آهنگ با زبان بسیار ساده با عشق و محبت آتشین به سرزمین تورکیه سروده شده است و میان دیگر مردمان تورک هم بسیار محبوب و خاطره انگیز می باشد . نکته جالب در شعر این آهنگ این می باشد با اینکه یک آهنگ کاملاً ملی می باشد و برای تحریک احساسات ملی و عرق ملی مردم تورکیه ساخته شده است ولی اصطلاحاتی همچون دشمن یا گفتاری برای ترویج افکار نژادپرستانه و خودبرتربینی های نژادی و یا فرهنگی در این شعر جایی ندارند .
Bir başkadır benim memleketim
یک چیز دیگری هست مملکت من
Havasına suyuna taşına toprağına
برای هواش ، آبهاش ، سنگها ، خاکش
Bin can feda bir tek dostuma
هزاران جان فدای یک دوستم
Her köşesi cennetim ezilir yanar içim
هر گوشه اش بهشتم هست ، درونم خرد می شود و می سوزد برایش
Bir başkadır benim memleketim
یک چیز دیگری هست مملکت من
Lay Lay...
لای لای ...
Anadolum bir yanda yiğit yaşar koynunda
آناطولی ام در یک طرف و شجاع دلی که در سینه اش زندگی می کند
Aşıklar destan yazar dağlarda
عاشق هایش افسانه می نویسند در دل کوهها
Kuzusuna kurduna Yunus'una Emrah'a
برای بره هاش ، گرگ هاش ؛ برای یونس هاش و برای امره هاش
Bütün Alem kurban benim yurduma
تمام عالم قربان می شوند برای سرزمین من
Lay Lay...
لای لای ...
Mecnun'a Leyla'sına erişilmez sırrına
برای مجنون اش ، لیلای اش ؛ برای اسرار نهفته اش
Sen dost ararsan koş Mevlana'ya
اگر تو دوست می خواهی پیدا بکنی به اجراهای رقص مولانایش بپیوند
Yeniden doğdum dersin derya olur gidersin
دوباره متولد شدن می خواهی یاد بگیری ، به دریاهاش می توانی بروی
Bir başkadır benim memleketim
یک چیز دیگری هست مملکت من
Lay Lay...
لای لای ...
Gözü pek yanık bağrı türkü söyler çobanı
چوپان هاش خیلی اشعار فولکور دلسوز و اشک آوری می سرایند
Zengin fakir hepsi de sevdalı
ثروتمندش ، فقیرش ؛ همه شان عاشق دل هستند
Ben gönlümü eylerim gerisi Allah kerim
من عشق و آرزویم را می کنم بقیه اش را خداوند خودش کریم هست
Bir başkadır benim memleketim
یک چیز دیگری هست مملکت من
Lay Lay...
لای لای ...
